Ben je bewust bezig met gezonder leven en koken? Je bent het vast al eens tegengekomen, de term PFAS-vrije pannen. Maar wat betekent dat precies? En waarom is het belangrijk? PFAS staan steeds vaker in de schijnwerpers door schandalen, nieuwe Europese wetgeving en groeiende bezorgdheid over hun impact op gezondheid en milieu. In deze blog leggen we het uit in heldere taal en helpen we je op weg met betrouwbare, veilige keuzes voor jouw keuken.
PFAS staat voor per- en polyfluoralkylstoffen, een groep chemische stoffen die in veel industriële toepassingen worden gebruikt, waaronder in de anti-aanbaklaag van pannen. Ze maken een pan "non-stick", maar er zit een keerzijde aan: PFAS breken nauwelijks af in het milieu én in het menselijk lichaam. Daarom worden ze ook wel "forever chemicals" genoemd.
Onderzoek heeft PFAS in verband gebracht met gezondheidsproblemen zoals hormoonverstoring, een verstoord immuunsysteem en zelfs een verhoogd risico op bepaalde vormen van kanker. Dat wil je liever niet in je keuken, zeker niet als je dagelijks kookt voor jezelf of je gezin.
Een PFAS-loze pan bevat geen van deze schadelijke stoffen. Dat betekent: geen PFOA, geen PTFE (zoals in traditioneel teflon), en geen andere fluorverbindingen die onder PFAS vallen. PFAS-vrije pannen zijn dus een gezonder én milieuvriendelijker alternatief.
In plaats van chemische coatings kiezen PFAS-vrije pannen voor veilige, natuurlijke materialen zoals:
Ontdek onze Keramische potten en pannen van Beka en Greenpan
Bekijk de gietijzeren collectie van De Buyer
Ontdek de stijlvolle RVS potten en pannen van De Buyer en Beka
Laat je inspireren door de bekende Emaille Stoofpot van Jeroen Meus of de Fissler Moments kookpot
Sommige pannen dragen het label “PFOA-vrij”, maar dat betekent niet automatisch dat ze ook volledig PFAS-vrij zijn. Let dus altijd op de volledige productomschrijving. Zoek naar termen als "PFAS-vrij", "zonder PTFE" of "100% vrij van schadelijke stoffen".
We hebben een top 10 gemaakt uit ons aanbod PFAS-vrije pannen. Bij aankoop van nieuwe artikelen volgen wij de wetgeving op de voet, wat betekent dat het merendeel van ons aanbod al vrij van PFAS is.
7) Dagelijkse kost / Jeroen Meus
9) Lacor Chef
PFOA is een specifieke stof binnen de bredere groep PFAS. PFAS zijn chemische stoffen die water-, vet- en vuilafstotend zijn en lang in het milieu blijven. PFOA werd vroeger gebruikt in anti-aanbaklagen, maar is inmiddels verboden in Europa.
Pannen zonder schadelijke stoffen zoals PFOA, PFAS of lood zijn het veiligst. Denk aan keramische pannen, geëmailleerd gietijzer, roestvrij staal en gietijzer zonder coating.
Ja, keramische pannen zijn over het algemeen gezond. Ze zijn vrij van PFAS/PFOA, vereisen weinig vet om te bakken, en geven bij normaal gebruik geen schadelijke stoffen af.
Zolang de anti-aanbaklaag intact is (dus geen krassen of slijtage), komt er nauwelijks tot geen PFAS vrij bij normaal gebruik. Is de laag beschadigd? Dan is het wél verstandig om de pan te vervangen, bij voorkeur door een PFAS-vrij alternatief.
| Kenmerk | Keramisch | Gietijzer | RVS | Geëmailleerd gietijzer |
| Materiaal | Aluminium met keramische coating | Massief gietijzer | Roestvrijstaal (18/10) | Gietijzer met geëmailleerde laag |
| Anti-aanbaklaag | ja (keramisch) | Nee (wel na inbranden) | Nee | Ja (email voorkomt aanbakken) |
| Onderhoud | Voorzichtig, niet schuren | Inbranden, handwas aanbevolen | Robuust, vaatwasser kan | Handwas, niet schuren |
| Duurzaamheid | Kort (1-3 jaar) | Zeer lang | Zeer lang | Zeer lang |
| Gewicht | licht tot gemiddeld | Zwaar | licht tot gemiddeld | Zwaar |
| Gemiddelde prijs | € - €€ | € - €€€ | € - €€ | €€ - €€€ |
| Beste gebruik voor | Gezond, vetarm koken | Stoofpotten, vlees aanbraden, bakken | sauteren, bruinen, deglaceren | langzaam garen, stoofschotels, sauzen |
Of je nu kiest voor keramische pannen, RVS of gietijzeren pannen, PFAS-loze pannen zijn een uitstekende keuze voor zowel je gezondheid als het milieu.